Via Francigena del Sud

Rita Denkers en Piet Heidema maakten – als privé initiatief – een vertaling van de Italiaanse routegids

Door Rob de Vogel

Het leuke van een vereniging als de onze met veel actieve leden is dat er allerlei verrassende zaken opduiken: bijdragen over tochten op de social media of op de website, leden die op Zoom-bijeenkomsten daarover vertellen, het attenderen op interessante tentoonstellingen of publicaties, waarschuwingen voor uitgevallen bootlijnen en treindiensten, en ook andere diensten waar leden iets (en soms heel veel) aan hebben.

Een voorbeeld daarvan, en een succesvolle, is de zelf gemaakte vertaling van de route van de Via Francigena del Sud door Rita Denkers en Piet Heidema, die ter beschikking wordt gesteld aan leden van de vereniging die het Italiaans niet voldoende machtig zijn. En daar is grote belangstelling voor, want kort geleden werd de 100^ste versie van het pdf document naar een vertrekkende pelgrim opgestuurd, en daarom aandacht hiervoor in deze Nieuwsbrief. De originele routegids is “La Via Francigena del Sud” door Monica d’Atti en Franco Cinti en de huidige vertaling door (vooral) Rita en Piet beschrijft de route van Rome via Bari tot Santa Maria di Leuca, met achtergrondinformatie, route, adressen, foto’s en nog veel meer, in 122 volbedrukte pagina’s.

“Dat kan ik ook”

Rita over de geschiedenis hiervan: “Nadat we naar Santiago en twee keer naar Rome waren gelopen (de 1^e keer de Franciscaanse route van Kees Roodenburg en daarna de Via Francigena vanaf de Sint Bernhardpas naar Rome), vroegen we ons af of we verder door konden lopen. Op de jaarlijkse bijeenkomst van Pelgrimswegen ontmoetten we Klaas en Heleen van der Poel; zij waren van Rome naar Jeruzalem gelopen. Klaas heeft hierover een boek geschreven dat we van hen kochten. (Verhaal van een voettocht via Rome naar Jerusalem – Klaas van der Poel)

We gingen deze wandeling maken zonder routebeschrijving, de Via Appia volgend. We liepen tot Caserta maar steeds over autowegen. Dat was niet leuk. Toen we hierna thuis kwamen was er goed nieuws: er was een boekje uitgekomen, de Via Francigena del Sud. Omdat mijn echtgenoot Piet Heidema en ik enkele jaren Italiaanse les hebben gehad begon Piet het te vertalen. Na een etappe zei ik: dat kan ik ook en ben ik de rest gaan vertalen. We zijn weer opnieuw in Rome gestart om deze prachtige route te gaan lopen en kwamen er achter dat de route en vertaling helemaal foutloos waren. Pieter Quelle kwam bij ons op bezoek en stelde voor om het voor de vereniging beschikbaar te stellen.”

Monnikenwerk en liefdewerk

En dat gebeurde – en met veel succes, want zoals gezegd is de vertaalde routebeschrijving al honderd keer opgevraagd. Rita heeft een uitgebreid document met daarin de enthousiaste reacties van mensen die de routebeschrijving hebben aangevraagd en gebruikt – voor haar een hele mooie herinnering aan de waardering van anderen voor dit enorme “monnikenwerk”.

En het is geen commerciële stap geweest, want de vertaling wordt gratis verstrekt, maar alleen aan leden van de vereniging – een aantal mensen is bewust lid geworden om de vertaling te kunnen krijgen. De ledenadministratie verwijst geïnteresseerden door. Rita en Piet hebben de originele auteurs geschreven om voor deze niet-commerciële aanvulling op de Italiaanse reisgids toestemming te vragen (of die in ieder geval aan te kondigen), maar tot contact is het niet gekomen. Het is een aanvulling omdat gebruikers van de vertaling werd aangeraden de originele Italiaanse reisgids te kopen, onder andere voor de daarin opgenomen kaartjes.

Rita en Piet spreken Italiaans (ze zijn dat gaan leren omdat een zoon tijdelijk in Italië ging wonen) en dat heeft ongetwijfeld geholpen bij het gegeven dat ze bijna nooit een overnachting reserveerden, maar aan het eind van de dag, op de plaats van bestemming, al rondlopend en vragend, een slaapplek zochten – en vonden, wat voor veel pelgrims nu bijna sprookjesachtig klinkt.

Nog meer routes

Het uitzetten of reconstrueren van routes kan een uitdaging worden en het bleef niet bij de VF del Sud. Rita: “Na deze route heb ik een route gemaakt met kaartjes vanaf Patras langs de kust van de Peloponnesos via Corinthe naar Athene. Hierna met de boot Rhodos en vanaf Rhodos (stad) naar Lindos. Het jaar daarop hebben we in Turkije de Lykia Yolu (deels) gelopen, een zware route en ik heb onderweg mijn voet verstuikt en daarom hebben we de rest met busjes gedaan. Hierna liepen we op Cyprus vanaf Paphos naar Larnaka, ook hiervan heb ik een routebeschrijving met kaartjes gemaakt.”

Door gezondheidsbeperkingen en leeftijd (Rita is intussen 82 jaar) kunnen Rita en Piet zelf geen lange tochten meer maken, maar naast de Via Francigena del Sud  worden nu ook de routes in Griekenland en Turkije door anderen gebruikt, en zo reizen ze zelf soms ook een beetje mee.