"Een dag niet gelopen is een dag niet geleefd"
Yvon Schedler schreef een prachtig boek over haar solo-wandeltocht naar Rome
“Ik weet niet meer wat ik moet doen, heb zin om te schreeuwen, het bijltje erbij neer te gooien en mijn tranen de vrije loop te laten. Ik heb honger, maar ben te lamlendig om mijn rugzak af te doen. Ik heb niet vaak medelijden met mezelf, nu des te meer, maar dat draagt niet bij aan een oplossing. (…) We zitten in de berm moed te verzamelen voor de laatste honderd meter. Plotseling komen een man een vrouw op ons afgelopen. Ze zeggen niets, nemen elk een rugzak en gebaren dat we hen moeten volgen. Ze leiden ons naar het ostello en zetten ons bij het vuur en serveren ons hete thee. Niet veel later brengen ze ons een bord met worst en ham.”
Dit is één van de dramatische hoogtepunten direct gevolgd door één van de vele bijzondere ontmoetingen met buitengewoon hulpvaardige, hartelijke mensen die Yvon Schedler beschrijft in haar prachtige boek Omlopen – een voettocht naar Rome. De afgelopen maanden heb ik met groot plezier zitten lezen in dit gedetailleerde verslag vol scherpe observaties, openhartige en wijze (zelf-)reflecties en dramatische zeggingskracht. Yvon geeft blijk van grote leer- en nieuwsgierigheid, empathie en intelligentie; en beschikt over een zeer verzorgde stijl met een helder en direct taalgebruik.
Aan het begin van de zomer van 2023 vertrekt Yvon vanuit Maastricht voor haar solowandeling – grotendeels over de Via Francigena – naar Rome, waar ze half oktober aankomt na een tocht vol prachtige ontmoetingen en verrijkende ervaringen. Over de relatieproblemen met haar partner die ze tijdens de tocht achter zich hoopt te laten, geeft ze in de loop van het boek mondjesmaat wat informatie prijs, want ze wil zich vooral concentreren op haar ervaringen in het nu. Ze worstelt, zoals elke solowandelaar met de eenzaamheid, maar ook met tevéél gezelschap. Als ze in gezelschap van anderen loopt mist ze soms de rust, het alleen zijn en de mogelijkheid om eigen keuzes te maken. Want als je alleen loopt, “liggen de indrukken onder een vergrootglas.” Maar als ze een paar dagen met anderen heeft gelopen ziet ze er tegenop om weer alleen verder te gaan.
“Zelf de keuze maken om met de één samen op te trekken en tegen de ander slechts ‘hallo’ te zeggen en vervolgens alleen door te gaan, vind ik misschien wel de belangrijkste verworven vrijheid. (…) Het op mezelf teruggeworpen zijn, omgaan met tegenslagen, er alleen voor staan en zelf een oplossing vinden is wat ik wil ervaren.”
Het besef met meer dan een gewone lange afstandswandeltocht bezig te zijn dringt geleidelijk aan tot haar door:
“België is een echt wandelland, waar ik voor mijn gevoel nog bezig was met een wandeltocht. In Frankrijk vonden de meesten mij prettig gestoord en Zwitserland heb ik ervaren als een uitgesproken outdoorland, waar men gewend is aan mensen die lange voettochten maken. Hier in Italië heb ik het gevoel dat ik met iets bijzonders bezig ben. (…) Ik ben niet meer aan het wandelen, maar ben een pelgrim aan het worden.”
Welke pelgrim herkent niet het grote contrast tussen de hoogte- en dieptepunten, de intensiteit van de ervaringen, dat himmelhoch jauchzend tegenover het zum Tode betrübt-gevoel? Yvon laat het de lezer allemaal meebeleven.
“Ik heb perfecte dagen, dagen van groot geluk, goede dagen met speciale momenten, en daarnaast mindere dagen waarin eenzaamheid overheerst, dagen van pijn, verdriet en gemis, angstige dagen en dagen van afzien, maar nog geen enkele dag van opgeven.”
Ze strooit royaal met rake beschrijvingen van het contrast tussen een wandelvakantie en een pelgrimstocht (“Ik ben blij wanneer ik niet in een commercieel hotel hoef te slapen, zelfs wanneer er vijf snurkende mannen op mijn kamer blijken te liggen”), tussen de intense ervaring in de natuur en de drukte van de stad (“Het voelt alsof ik in een parallel universum leef en hier in de stad niet mag, of beter gezegd, niet wil zijn.”). Daarnaast laat ze de lezer regelmatig het water in de mond lopen met haar smakelijke beschrijvingen van de Italiaanse culinaire hoogtepunten, die ze zich gretig en dankbaar laat smaken.
Tegen het eind van het boek onderbreekt ze haar tocht voor een verrassende treinreis naar een bijzondere ontmoeting. In de trein overdenkt ze haar leven dat er na deze tocht heel anders zal uitzien. “Huisje, boompje, beestje, ooit mijn houvast, heeft alle houvast verloren. Moet ik hiernaar terug willen, moet ik überhaupt denken over een toekomst of is het verstandiger stil te staan bij het heden en het leven op me laten afkomen?”
Dit boek zal veel herkenning oproepen bij degenen onder ons die al een pelgrimstocht hebben gelopen. Maar het zal ook zeker de nieuwsgierigheid en het verlangen prikkelen van degenen die dromen van ook zo’n ervaring of daartoe al hebben besloten.
Heb ik er dan helemaal niets op aan te merken…? Ja, toch wel. Een kleinigheidje: ik mis enige structuur in de 316 pagina’s lange, doorlopende tekst. Een hoofdstukindeling, bijvoorbeeld op basis van plaats of tijd had het boek iets meer structuur en de lezer iets meer houvast geboden. Maar dat doet natuurlijk niets af aan mijn welgemeend advies: koop het en leg het voor jezelf of een ander onder de kerstboom!
“Omlopen, een voettocht naar Rome” door Yvon Schedler. Prijs € 22,95 Uitgeverij Palmslag.
Arnoud Boerwinkel
