Instandhouding veerponten in Nederland onder druk
Op 6 februari j.l. werd tijdens een speciaal Kenniscafé van Tour de Force het rapport ‘Onderzoek impact verdwijnen veerponten’ gepresenteerd.
Ook voor onze leden van Pelgrimswegen naar Rome zijn pontveren in ons land van groot belang bij hun voorbereidingen op de grote internationale wandel- en fietstocht (en) naar Rome of elders. We zijn verheugd dat ons lid en pelgrim Guus Wesselink via zijn vrijwilligerswerk voor Wandelnet met dat onderwerp bezig is.
In Nederland hebben we meer dan 300 veerponten, van heel klein tot heel groot. We zijn daarmee het drukst bezette verenland van de wereld. Veel veren hebben de afgelopen jaren te maken met aanzienlijke uitdagingen, zoals financiële problemen en personeelstekorten. Het is door de vele verschillende organisatievormen van en voor veerponten niet altijd duidelijk wie waar verantwoordelijk voor is. T
Te vaak ligt de nadruk op financiële haalbaarheid en exploitatietekorten van de exploitanten, waardoor de brede maatschappelijke waarde en noodzakelijke bestuurlijke bemoeienis onderbelicht blijft. Wie staat er aan de lat voor het in stand houden van de veren? Is dat het Rijk, de provincie of de gemeente? Wie van die drie speelt welke rol? Dat is nu vaak nog diffuus.
De urgentie van de problematiek rondom de veerponten werd nog maar eens benadrukt door de grote opkomst tijdens het Kenniscafé. De Veerpontencoalitie is blij dat nu ook landelijk het functioneren van de veerponten in kaart is gebracht en doet nogmaals een oproep aan de verschillende overheden: pak jullie verantwoordelijkheid!
Belang behoud van veerponten
De rapportage beschrijft de belangrijke rol van de veerponten in het hedendaagse Nederlandse vervoerslandschap, de diversiteit aan organisatiestructuren, de financiële aspecten en uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd. Ook geeft het rapport duiding aan de maatschappelijke meerwaarde van deze schakels in de nationale, regionale en lokale infrastructuur. De ruim 300 ponten vormen cruciale verbindingen om barrières te slechten in ons waterrijke land. Het onderzoek geeft een goed beeld van alle waarden, en de impact van het verdwijnen van een veerpont. Zo dragen veren bij aan duurzame mobiliteit, de lokale economie en de sociale cohesie tussen de kernen aan weerszijden van het water. Ook de recreatieve waarde staat belicht: vele veerponten maken onderdeel uit van recreatieve fiets- en wandelnetwerken.
Regie en borging veerponten
Het rapport geeft verder meer duidelijkheid en inzicht in hoe het verenbestel is georganiseerd. De Veerpontencoalitie – een samenwerkingsverband van ANWB, Fietsersbond, Fietsplatform, NTFU, Rover, TeVoet, Ver. Vrienden van de Veerponten en Wandelnet – vindt dat er nú vervolgstappen moeten komen.
Zo is het noodzakelijk dat er een beleidsvoorstel komt om de geconstateerde kwetsbaarheden in het huidige stelsel op te lossen. Dit kan door middel van een logische verantwoordelijkheidsverdeling tussen Rijk, provincies, gemeenten en exploitanten, inclusief de daarvoor benodigde wetgeving.
Guus Wesselink: “Dit ziet de Veerpontencoalitie als haar taak: het agenderen van het belang voor het behoud van de veerponten, het invullen van de beheersvraagstukken en het uitwisselen van kennis zoals we nu in Noord-Brabant en Gelderland al doen. Omdat het maatschappelijke belang van veerponten – en de urgentie – bij veel bestuurders en ambtenaren een blinde vlek is, blijft de Veerponten Coalitie overheden uitdagen om hun rol in dit dossier te pakken. Zodat de veerponten in Nederland geen verweesde tak van vervoer meer is.”
Over de Veerpontencoalitie
De Veerpontencoalitie ziet kansen voor het landelijk versterken van de veerponten als schakel in het fijnmazig fiets- en vervoernetwerk. Ponten maken wandel- en fietsroutes aantrekkelijker en bevorderen bewegen door jong en oud. Goed voor de gezondheid, maatschappelijke deelname en lokale economie. Een reeks ponten verbindt gemeenschappen en maakt meer voorzieningen mogelijk; dit zorgt voor leefbare en aantrekkelijke gebieden. En niet te vergeten voor het faciliteren van mooie wandel- en fietstochten op de LAW’s !
Guus Wesselink