Meer dan warm
Deze zomer is het weer meer dan warm genoeg. Dat merken alle actieve pelgrims op weg naar Rome. In juli en augustus is het voor velen te heet om te lopen. Het is duidelijk dat je vroeg op de dag op pad moet gaan, als je toch onderweg bent en dat je in de middag moet rusten. En je moet echt veel drinken; al voor je op pad gaat, maar ook onderweg en nadat je aangekomen bent. Op de website staan daar nuttige tips voor.
Maar als je denkt: ik word moe en naar van die warmte, denk er dan niet alleen aan dat je wel eens een zonnesteek zou kunnen hebben. Je kunt ook last hebben van de luchtverontreiniging die ontstaat tijdens lange warme perioden. En dan bedoel ik de zomersmog zoals bekend uit Los Angeles, niet de wintersmog. Dit is een mengsel van veel ozon en nog andere reactieve stoffen, die je inademt.
Ozon
Smog wordt gevormd uit koolwaterstoffen (afkomstig van de industrie, van verkeer, maar ook de harsen van bomen), die onder invloed van zonlicht met stikstofoxiden als katalysator reageren met zuurstof. De koolwaterstoffen worden langzaam afgebroken. Maar daarbij wordt veel ozon gevormd. En ook die half afgebroken koolwaterstoffen zijn actieve moleculen. Hogere temperaturen versnellen het proces, ongeveer twee keer zo snel bij 10 graden temperatuurverschil. Flinke wind en regen zorgen snel voor afname. Als de omstandigheden ongunstig zijn kan het ozongehalte (uitgedrukt in µg/m3 ) in de lucht van een achtergrondwaarde van 0-50 oplopen tot ver over de 200.
Zuid Duitsland en de Povlakte zijn binnen Europa het vaakst een probleem. En bij lange mooi-weer periodes met zuidoostelijke wind kan ook in heel Nederland benedenwinds van het Ruhrgebied, de concentratie van ozon hoog worden,
Je ademt de stoffen in en de ozon reageert met het slijmvlies van je longen. De agressieve koolwaterstoffen reageren ook. Dat gebeurt bij iedereen.
Wie krijgt daar dan problemen mee?
Er is een bekend rijtje: kinderen, ouderen, mensen met astma, COPD, kortom: iedereen die niet veel reserves heeft in de longen. En er is een groep die speciaal gevoelig is voor ozon. Als je aan sport doet, adem je nogal wat meer dan wanneer je in een stoel zit. Dat kan bij sterke inspanning tot een factor 10 verschillen.
Van een ozonconcentratie onder 120 hebben maar weinig mensen last; bij 180 moeten alle mensen die er gevoelig voor zijn het kalm aan doen en boven de 240 µg/m3 krijgen ook mensen die weinig gevoelig zijn flink last. Je merkt dit meestal pas na een tijd, maar vooral wanneer je je inspant om een helling op te lopen of te fietsen. Je longen worden geïrriteerd, met klachten als hoesten, lichte keelpijn en benauwdheid tot gevolg. De ademhaling kan tot de helft minder diep worden. Dit effect hangt sterk af van je aanleg.
Wat te doen?
Om te beginnen is het verstandig je echt alleen tot vroeg in de middag in te spannen. De ozonwaardes lopen pas na 12 uur echt op, De ozonontwikkeling gaat door tot de zon ondergaat en daalt tot de zon weer opkomt. Kalm aan doen als je benauwd wordt en naar binnen gaan.
De afbeeldingen hieronder zijn van 4 augustus, in de vroege morgen en de late middag.
Vroege ochtend – 4 augustus 07:00 uur:
Late middag – 4 augustus 17:00 uur:
Hieronder de metingen voor Dordrecht van 18 tot 25 juli:
Kijk naar metingen en lokale waarschuwingen,